Αβέβαιοι καιροί

 Εδώ και μερικά χρόνια οι εποχές δυσκολεύουν όλο και περισσότερο. Τα θεμέλια του κόσμου μας και της κοινωνίας μας, με όλες της τις κατακτήσεις, τα προνόμια, και τα δεδομένα έχουν αρχίσει να τρίζουν και να βογγούν εδώ και καιρό. Το κύμα της πανδημίας ήρθε και μας τράβηξε το χαλί κάτω από τα πόδια εκ νέου. Εγκλεισμοί, απαγορεύσεις, υποχρεωτικοί εμβολιασμοί με πειραματικά σκευάσματα, κύματα μαζικού φόβου που τρέφονται εντέχνως από τα μέσα μαζικής ενημέρωσης. Πρωτόγνωρα πράγματα, τρομακτικά, που τους περισσότερους μας έπιασαν εξαπίνης.

Στην Ελλάδα που πάνω από μία δεκαετία τώρα ταλαιπωρούμαστε αρχικά με την οικονομική κρίση, την πολιτική, και με την προσφυγική, και όλα μαζί συγχρόνως, με κύματα αυτοκτονιών, ροές μεταναστών που ξέμεναν εδώ λόγω Ευρωπαϊκής πολιτικής, και τους πολιτικούς να χορεύουν γαϊτανάκι εργαλειοποιώντας ότι πρόσφορο, η πανδημία ήρθε σαν κερασάκι στην τούρτα. Και βέβαια, επειδή ο τρόμος και η επισφάλεια πάντα κάποιους θα βολεύουν, "έρχονται" νέες επιδημίες, νέοι πόλεμοι, νέες ενεργειακές και επισιτιστικές κρίσεις "χειρότερες από κάθε προηγούμενο". Πολλοί από εμάς νιώθουμε σαν να ζούμε επάνω σε κινούμενη άμμο.

Υπάρχει τόπος να πατήσουμε - κάπου σταθερά; Υπάρχει.

Είναι το παρόν, η παρούσα στιγμή. Η ανάσα μας. Το χώμα που πατάμε. 

Δύσκολο, γιατί το μυαλό μας τρέχει (στους λογαριασμούς του ρεύματος, στα παιδιά, στη δουλειά, στο αύριο το μεθαύριο και το χτες). Εύκολο, για κάποιους. Εύκολο, αν επικεντρωθούμε και συγκεντρωθούμε, με άλλα λόγια αν βρούμε το κέντρο μας και σταθούμε εκεί, και μαζέψουμε όλες μας τις σκέψεις και τις δυνάμεις (αυτό το 'συν' στο 'συγκεντρωθούμε') εκεί. Στο κέντρο. Στο κέντρο μας.

Δεν με ενδιαφέρει να γράψω κάποιο δοκίμιο περί διαλογισμού, ανώτερου/κατώτερου εαυτού, "τι είναι το κέντρο της ύπαρξής μας" κτλ. Δεν είναι ώρες για πολλές φιλοσοφίες τώρα αυτές. 

Θα μιλήσω για πρακτικές λύσεις. Ανθοϊάματα. Παρότι μπήκαν στη ζωή του δυτικού ανθρώπου πριν έναν αιώνα, τώρα έχει έρθει η ώρα τους να λάμψουν, να δούμε την αληθινή αξία τους. Είναι ασφαλή, εύκολα στη χρήση τους, οικολογικά, δεν έχουν αντενδείξεις ή αλληλεπιδράσεις με οποιοδήποτε άλλο οποιουδήποτε είδους φάρμακο, δεν δημιουργούν εθισμούς, υπάρχουν πολλά για να επιλέξουμε, και πλέον υπάρχουν πολλοί θεραπευτές που τα συνταγογραφούν. Θα μπορούσα να πω οτι είναι έως και αναντικατάστατα για το εύρος των ψυχικών δυσκολιών που καλύπτουν.

Ενα διαδεδομένο σύμπτωμα που ακούγεται πολύ συχνά στις συνεδρίες είναι το "νιώθω κομμάτια". Ο κατακερματισμός. Αυτό που νιώθουμε αλλά  συχνά δεν μπορούμε να εκφράσουμε όσοι βιώσαμε αλλεπάλληλα σοκ, όσοι γίναμε θύματα ακραίας βίας, όσοι νιώσαμε να απειλείται  με όποιον τρόπο η ύπαρξή μας. Το πιο κλασσικό ανθοϊαμα εδώ είναι το Star of Bethlehem από τα ιάματα του Μπαχ. Συνοδευτικό αυτού, θα μπορούσαμε να πούμε, είναι η Εχινάκεια (Echinacea, από τη συλλογή της FES). Επαναφέρουν τα διασκορπισμένα μας κομμάτια στη θέση τους, και γινόμαστε"ολόκληροι" ξανά.

Παρότι η καθημερινότητα μας εντάσσει σε μία ρουτίνα κατά την οποία "ξεχνάμε", και στο προσκήνιο του μυαλού και της ψυχής μας δεν υπάρχει, ένα κυρίαρχο συναίσθημα της εποχής είναι η απόγνωση. Την αφήνουμε στην άκρη, γιατί είναι ίσως το δυσκολότερο συναίσθημα  να αντιμετωπίσουμε, αλλά υποβόσκει, και καθώς την κουκουλώνουμε, θεριεύει. Δύο σημαντικά ανθοϊάματα εδώ είναι το Sweet Chestnut του Μπαχ, και το Borage (FES). Μας δίνουν τη βαθειά πίστη που χρειαζόμαστε να μας σηκώσει από την άβυσσο, αλλά και το κουράγιο να συνεχίσουμε ήσυχοι.

Το ίαμα της Τσαπουρνιάς (Prunus spinosa) θα βοηθήσει στις ακραίες εκείνες ώρες που η απόγνωση είναι τέτοια που "μας έρχεται τρέλλα", φοβόμαστε οτι θα χάσουμε τα λογικά μας, και μας έρχονται αυτοκαταστροφικές σκέψεις και τάσεις που δεν ελέγχουμε. Μας φέρνει ήπια στο εδώ και τώρα, μαλακώνει την ψυχή μας, μας ησυχάζει. Φέρνει φως όταν μας κυριεύουν τα σκοτάδια.

Ενα σύνθετο ίαμα που φαίνεται να βοηθά τις πολύ δύσκολες ώρες είναι το Crisis Rescue από την Κοιν.Σ.Επ. "Ανθρώπου Φύσις". Περιέχει τα 5 ιάματα του rescue remedy του Μπαχ, ενισχυμένα από την Εχινάκεια και την Τσαπουρνιά. Η μέχρι τώρα χρήση του δείχνει οτι καλύπτει τις ακραίες συνθήκες και συναισθήματα της εποχής μας, είτε αυτά προέρχονται άμεσα από 'πραγματικές' συνθήκες είτε είναι δευτερογενή.

Αφησα  για το τέλος (σχεδόν) το κατεξοχήν ίαμα των μεταβάσεων, την Καρυδιά (Walnut) τουΜπαχ. Για το ίαμα αυτό έχω γράψει εκτενέστερα και παλαιότερα. Πρόκειται για ένα ίαμα αναντικατάστατο για τις εποχές που ζούμε, για την αβεβαιότητα, τη μεταμόρφωση, την αλλαγή των γύρω μας συνθηκών και την ανάγκη να διατηρήσουμε σώας τας φρένας μέσα στον σημερινό κυκεώνα.

Θέλω όμως να μιλήσω για ένα ίαμα ακόμα. Καθώς γινόμαστε μάρτυρες καθημερινά συστημάτων που καταρρέουν και αποκαλύπτεται η σαθρότητα θεσμών που μέχρι τώρα θεωρούσαμε απαράβατους έως και ιερούς, καλούμαστε να σταθούμε όρθιοι μέσα στα συντρίμμια, με μόνο 'όπλο' την δική μας (ηθική και συνειδησιακή) ακεραιότητα. Είναι μία εποχή που μας προκαλεί να λειτουργήσουμε από τον 'τόπο' της δικής μας ηθικής συνείδησης, της δικής μας αλήθειας (όποια και αν είναι αυτή), έτσι ώστε να έχουμε τη βεβαιότητα οτι κάναμε ότι ξέραμε και μπορούσαμε καλύτερο και ορθότερο. Τη βεβαιότητα αυτή, της κατά  συνείδηση δράσης, μας τη δίνει το ίαμα του Φλώμου (Mullein,της FES). Μόνο έτσι μπορούμε να σταθούμε σταθερά και να λειτουργήσουμε "από το κέντρο μας" στην κινούμενη άμμο της εποχής.

Ο Βούδας και ο Διάβολος (μια παλιά ιστορία)

 

Μια φορά κι έναν καιρό, αυτός που έμελλε να γίνει ο Βούδας (= Φωτισμένος), καθόταν κάτω από ένα δέντρο, και διαλογιζόταν. Η παράδοση λέει οτι ο διαλογισμός του αυτός κράτησε σαράντα ολόκληρες μέρες, μετά βγήκε ("ξύπνησε") από τον διαλογισμό του φωτισμένος πλέον, και άρχισε να διδάσκει... Το τι έγινε μετά, μπορεί κανείς να ανατρέξει στην ιστορία του Βουδισμού και να το μάθει.

Η δική μας ιστορία ξεκινά ΠΡΙΝ "ξυπνήσει" ο Βούδας από τον διαλογισμό του.

Καθόταν λοιπόν ο πρίγκηπας (πρίγκηπας ήτανε πριν φωτιστεί ο Βούδας) με τα μάτια κλειστά, σε βαθύ  διαλογισμό, κάτω από το δέντρο του. Στην Κόλαση υπήρχε αναταραχή. Οι διάφοροι δαίμονες που είναι επιφορτισμένοι με το να "κόβουν κίνηση" τι συμβαίνει στη Γη, έχουν αρχίσει να ανησυχούν σοβαρά βλέποντας τον πρίγκιπα να  διαλογίζεται. Πάει λοιπόν μία επιτροπή από δαύτους στο μεγάλο αφεντικό, και του λέει "πολυχρονεμένε μας" (ή όπως αλλιώς προσφωνούν οι δαίμονες τον διάβολο) "τον βλέπεις αυτόν εκεί κάτω από το δέντρο;" "τον βλέπω μια χαρά" τους λέει. "Ε, λοιπόν, μάθε πως σε κανα μήνα ο άθλιος αυτός θα φωτιστεί, θα βγει από το διαλογισμό του, και θα αρχίσει να διδάσκει! Κι αλίμονό μας. Οι άνθρωποι θα τον ακούσουνε, θα τον ακολουθήσουνε... και πάει, το κλείσαμε το μαγαζί. Η ανεργία θα μας φάει!" Ο διάβολος, χαλαρά, απάντησε "καλά, μην ανησυχείτε τόσο, το έχω υπό έλεγχο το πράγμα".

Αλλά οι μέρες περνούσαν. Μάταια περίμεναν οι δαίμονες οτι κάτι θα έκανε "το αφεντικό" (κανα κεραυνό, κανα άγριο ζώο, κάτι τελοσπάντων), αλλά τίποτα. Και φυσικά τους έτρωγε η ανησυχία. Ξαναπάνε λοιπόν στο διάβολο, "κάνε κάτι όσο είναι καιρός, σε 20 μέρες ο βλαμένος αυτός θα φωτιστεί, και θα διδάξει, και τι θα κάνουμε εμείς" κτλ κτλ. Χαλαρά ο διάβολος, "τι ανησυχείτε, το 'χω σας λέω", και τους ξαναστέλνει πίσω στα πόστα τους. Περνούσαν οι μέρες, οι δαίμονες άρχισαν να τρώνε τα νύχια τους από την αγωνία, πηγαίνανε και ξαναπηγαίνανε στο διάβολο με φαγωμένα νύχια, κρίσεις πανικού, υστερία κτλ, αλλά ο διάβολος ζεν τελείως, τους έστελνε πίσω άπρακτους.

Εφτασε και η τελευταία μέρα. Σε 24 ώρες ο πρίγκηπας θα έβγαινε από το διαλογισμό του. Οι δαίμονες, σε κατάσταση παραφροσύνης από το φόβο και την αγωνία πλέον, πάνε όλοι μαζί στο διάβολο, με πλακάτ και ντουντούκες, φωνάζοντας διάφορα του τύπου "κάνε κάτι" "αφεντικό σώσε μας" "κάτω ο Βούδας" "δεν θέλουμε την κόλαση να γίνει πάρκινγκ" "ο Βούδας θα μας λιανίσει", κτλ. Ο διάβολος, ζεν όπως πάντα, χαμογελάει και λέει: "Τι στενοχωριέστε βρε κουτά; Αφήστε ήσυχο τον άνθρωπο. Θα ξυπνήσει, ναι, θα φωτιστεί, ναι, θα διδάξει, βεβαίως, θα τον ακολουθήσουνε οι άνθρωποι, μάλιστα, όλα καλά κι ωραία. ΕΜΕΙΣ ΘΑ ΟΡΓΑΝΩΣΟΥΜΕ ΤΗ ΘΡΗΣΚΕΙΑ ΤΟΥ".

(Κάτι μου λέει οτι αυτή  η ιστορία δεν είναι ένας απλός θρύλος...)

"Να Μη Διστάσεις"

 

"Να Μη Διστάσεις" της Mary Oliver

"Αν ξαφνικά και αναπάντεχα νιώσεις χαρά, να μη διστάσεις. Να υποκύψεις. Πόσες ζωές και πόσεις πόλεις καταστρέφονται, ή πρόκειται να καταστραφούν. Δεν είμαστε σοφοί, ούτε και επιδεικνύουμε συχνά την καλωσύνη. Τόσα και τόσα πράγματα ποτέ δεν θα σωθούν. Παρόλα αυτά, η ζωή έχει ακόμα πιθανότητες. Ίσως να είναι ο τρόπος της να αμύνεται, πως κάποτε κάτι συμβαίνει που ξεπερνά όλα τα πλούτη και τη δύναμη του κόσμου τούτου. Θα μπορούσε να είναι οτιδήποτε, αλλά το πιθανότερο είναι να το δεις την στιγμή που ξεκινά η αγάπη. Τέλοσπάντων, έτσι συμβαίνει συχνά. Τέλοσπάντων, ότι και να 'ναι, μη φοβηθείς την αφθονία του. Η χαρά δεν φτιάχτηκε να είναι ψίχουλο."

(μετάφραση Ελενα Γκώγκου)